W każdym roku pojawiają się setki burz piaskowych. Zjawisko to występuje najczęściej w Afryce, ale również na wschodzie i południu Azji oraz w Australii. Chmury pyłu zasłaniają światło słoneczne, a piasek pokrywa drogi, tłucze szyby i niszczy lakier na samochodach. Podróżujący po pustyni mogą zostać zaskoczeni przez burze piaskowe, które trwają kilka dni. Wyjaśnijmy zatem czym jest burza piaskowa i jakie są rodzaje burz piaskowych.
Co to jest burza piaskowa? Jak rozpoznać pył saharyjski?
Burza piaskowa to niespodziewane zjawisko meteorologiczne powstające się w określonych warunkach. Burze piaskowe nie tworzą się wyłącznie na pustyni – mogą powstawać w innym suchym miejscu, gdzie piasek może zostać poderwany przez wiatr. Podczas trwania burzy piaskowej niebo zasłonięte jest przez żółty piasek przedzierający się w każde miejsce (mieszkania, samochody, oczy). Podczas trwania burz piaskowych mogą pojawić się brudne deszcze (małe ziarenka piasku tworzące błotne kałuże). Burze piaskowe są niebezpieczne ponieważ pojawiają się nagle, oślepiają i uniemożliwiają normalne oddychanie. Burze piaskowe nie występują tylko na Ziemi, a na przykład na Marsie potrafią objąć większość obszaru tej planety.
Jak powstają burze piaskowe?
Silny wiatr wiejący podnosi z powierzchni ziemi cząsteczki piasku. Drobny piasek unosi się wysoko i transportowany jest na duże odległości. Część pyłów trafia do wyższych partii atmosfery i spada na Ziemię podczas deszczu na regiony oddalone o tysiące kilometrów. We Włoszech występują „krwawe deszcze” w postaci zabarwienia wody deszczowej przy użyciu pyłów pochodzących z Sahary.
Rodzaje burz piaskowych
Potężne burze piaskowe określane są słowem haboob (od arabskiego habb, czyli wiatr lub wiać). Burze haboob występują regularnie na całym świecie wraz z silnymi burzami, które trwają do 3 godzin. W Afryce burze nasilają się w kwietniu oraz maju, wówczas wiatr wieje w kierunku na północ lub wschód, a podczas lata na południowy wschód i południe. Habub powstaje w wyniku interakcji ogromnego antycyklonu znad Sahary wiążącego się z wilgotnymi masami powietrza Morza Śródziemnego lub Zatoki Gwinejskiej. W Stanach Zjednoczonych pojawiają się w Teksasie i Arizonie i wieją z prędkością od 50 do 80 km/h.
Burze piaskowe w Polsce. Czy burze piaskowe są szkodliwe?
Tego typu zjawiska również pojawiają się na terenie Polski. 22 lutego 2004 roku na Podkarpaciu wystąpił piasek pochodzący z Tunezji oraz Algierii, który dotarł przez Włochy. Piasek spadł na pokryte śniegiem Podkarpacie, gdzie został uznany za skażenie chemiczne. W czerwcu 2018 roku w Warszawie można było zaobserwować zjawisko burzy piaskowej. Była to największa od kilkunastu lat burza piaskowa, która nawiedziła Europę.
Pamiętajmy, że burze piaskowe są niebezpieczne i pozostawiają wiele zniszczeń. Powstają naturalnie choć część naukowców uważa, że ich występowanie na poszczególnych obszarach ma bezpośredni związek z działalnością człowieka.
Chcesz sprawdzić gdzie występują burze? Sprawdź radar burz dla Polski i Europy.